Yaş ilerledikçe biyolojik ritminin yavaşladığını düşünen birçok kadının aslında menopozun daha erken dönemlerde de görülebildiğini bilmesi gerekir. Artan vakalar, 30’lu veya 20’li yaşlarda bile menopozun gerçeklik kazandığını gösteriyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Mine Kaymakçı, adet düzensizliklerinin hafife alınmamasını vurguluyor ve erken tanının sağlık için olduğu kadar annelik şansını korumak için de kritik olduğunu belirtiyor.
SESSİZ BAŞLAYAN BÜYÜK DEĞİŞİM
Erken menopoz, yumurtalık fonksiyonlarının 40 yaşından önce kaybolmasıyla ortaya çıkıyor ve bu süreç yalnızca doğurganlığı etkilemekle kalmıyor; kadınların hormonal, fiziksel ve ruhsal sağlıklarını da etkileyebiliyor. Dr. Kaymakçı, “Menopoz aniden gelmez. Adetlerde düzensizlik, seyrelme ve ara kanamalar gibi işaretler başlar; bu sinyaller fark edildiğinde zaman kaybetmeden bir uzmana başvurulmalı” diyor. Türkiye’de menopoz yaşı çoğunlukla 50-51 civarında olsa da bazı kadınlarda bu süreç erken başlayabiliyor. Stres, sigara, tiroid ve romatolojik hastalıklar, bazı kanser tedavileri, çevresel toksinler ve genetik yatkınlık erken menopozu tetikleyebiliyor.
BEBEK İSTEYENLER İÇİN ZAMANLA YARIŞ
Erken menopoz, çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar için özellikle zorluklar doğuruyor. Dr. Kaymakçı, “Yumurta rezervi hızla tükenir. Evlilik yaşı ve kariyer planları nedeniyle bebek hayali olan kadınlar için erken menopoz ciddi bir tehdit olarak karşımıza çıkıyor” ifadelerini kullanıyor. En etkili tedaviyle erken tanı arasındaki bağlantıya dikkat çeken hekim, adet düzensizliği olanlarda hormon değerleriyle over rezervinin değerlendirildiğini belirtiyor. Rezerv düşükse, evli olmasalar bile yumurta dondurma gibi koruyucu seçenekler sunuluyor. Amaç, menopoz yaşına girmeden önce çocuk sahibi olma şansını korumak.
HORMON TEDAVİSİNDEN KORKMAYIN
Toplumdaki hormon takviyesi algısını kırmak gerektiğini söyleyen Dr. Kaymakçı, kontrollü dozlarda uygulanan hormon tedavisinin özellikle 45 yaş altı menopozlarda güvenli olduğunu vurguluyor. Bu tedavi, ateş basması, terleme, uykusuzluk ve vajinal kuruluk gibi semptomları hafifletecek; ayrıca kalp-damar sağlığı ve kemik yoğunluğunu korumaya yardımcı oluyor. Ayrıca erken menopozun duygusal etkileri de önemli; yoğun stres, kabullenememe ve özgüven kaybı görülebilir. Gerekirse psikolojik destek ve bazı antidepresanlar eşliğinde bu süreç daha sağlıklı atlatılabilir. Ayrıca PRP ve kök hücre çalışmaları yumurtalık dokusunu yeniden canlandırmaya yönelik umut verici gelişmeler olarak araştırma aşamasında bulunuyor; ancak henüz rutin kullanıma girmedi.
News
