12 Eylül 1980 Darbesinin Gölgesinde Türkiye: Demokrasinin Sınanması ve Neticeleri

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Türkiye’nin demokrasi tarihine damga vuran 12 Eylül 1980 darbesi, aradan geçen 45 yıla rağmen hafızalarda yaşayan bir kırılma noktasıdır. Bayrak Harekatı kod adlı hazırlık, aylar süren gizli çalışmanın ardından sahne aldı ve sabahın erken saatlerinde uygulamaya konuldu. O gün Genelkurmay Başkanı Orgeneral Kenan Evren’in radyodan okuduğu bildiriyle, Türkiye karanlık bir döneme adım attı.

Milli Güvenlik Konseyi, Orgeneral Kenan Evren başkanlığında, Kara Kuvvetleri Komutanı, Hava Kuvvetleri Komutanı, Deniz Kuvvetleri Komutanı ve Jandarma Genel Komutanı gibi üst düzey komutanlardan oluşan yapıyla tüm yetkileri ele geçirdi ve antidemokratik bir süreç başlattı. Darbeciler, siyasi ve toplumsal yapıyı kökten değiştirmeyi hedefleyerek devletin temel kurumlarını baskı altına aldı.

İdari ve anayasal düzen derhal askıya alındı; Türkiye Büyük Millet Meclisi lağvedildi. Sendikaların ve meslek örgütlerinin etkinliği durduruldu ve bu süreçte pek çok insanın yaşamı üzerinde geri dönülemez etkiler bıraktı.

12 Eylül’ün bilançosu başlığı altında öne çıkan rakamlar, darbenin sosyo-politik yansımasını derinleştirir: İdam edilenlerin sayısı 48, Gözaltına alınanların sayısı 650 bin, Fişlenenler 1 milyon 683 bin, Açılan dava sayısı 210 bin, Sıkıyönetim mahkemelerinde yargılananlar 230 bin ve 141-142-163. maddelerden yargılananlar 71 bin 500 olarak kayda geçer. Bu rakamlar, darbenin toplumun her kesimini nasıl etkilediğini açıkça gösterir.