TBMM’nin 20. Başkanı ve eski Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin, 1992 yılında Irak Bölgesel Yönetim Başkanı Mesut Barzani ile Irak Yurtseverler Birliği lideri Celal Talabani’ye diplomatik pasaport verilmesi konusundaki ayrıntıları paylaştı. Çetin, bu konuyu önce Meclis’te kurulan Milli Dayanışma Kardeşlik Demokrasi Komisyonu üyelerine aktardı. Ardından SÖZCÜ’nün sorularını yanıtlayan Çetin, süreci şu şekilde özetledi:
Pasaportlarda kendi isimleri yazılıydı. Barzani ve Talabani, Bağdat’a dahi gidemezken farklı ülkelere seyahat etmek üzere Türkiye’nin diplomatik pasaportunu kullanmaya başladılar. Dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın, bu iki liderin gidip gelebilmesi talebi beni aradı ve onay için Başbakan Süleyman Demirel ile Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü’ye ilettim; onların da onayını aldım. Böylece pasaportlar onların isimleriyle düzenlendi ve 11 yıl boyunca Türkiye Cumhuriyeti’nin diplomatik pasaportu ile hareket ettiler.
Bu pasaportlar süresini tamamladıktan sonra 21 Aralık 2003 günü Moskova’ya giderken Atatürk Havalimanı’nda Türk yetkililer tarafından geri alındı. Olayın ardından süreç, siyasi arka planı ve uluslararası ilişkiler açısından yeniden tartışıldı.
TOPERİ’Yİ GÖREVLENDİRDİ Dönemin Cumhurbaşkanı Turgut Özal döneminde bu adıma ilk temas kuran kişi, Cumhurbaşkanlığı Dış Politika Başdanışmanı Büyükelçi Kaya Toperi oldu. Toperi, ölümünden kısa süre önce SÖZCÜ’ye verdiği röportajda, “Turgut Özal, PKK ile mücadelede yardımcı olma sözü üzerine onlara destek verdi; biz de onlara pasaport verdik” şeklinde konuşmuştu. Kamuoyuna yansıdığı haliyle Saddam Hüseyin’in baskısı altındaki Barzani ve Talabani’nin Türkiye’ye yönelik desteğiyle bu kararın alındığı belirtilmiştir. Saddam rejimi yıkıldıktan sonra bu iki liderin Türkiye’ye karşı tutumlarının değiştiği de dile getirildi.
News
